Modern Türk Polisiyesi – Polisiye Yazarlarımız,
Polisiye yazarı Osman Geylani
Bu hafta bir ilke imza atarak, ilk Kürtçe Polisiye kitabı “Tevn”i yazan polisiye yazarı Osman Geylani’nin peşine düştük ve keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik. Hatta işi ufak bir Kürtçe – Türkçe sözlük oluşturmaya kadar gittik. Bu sözlüğü yorum kısmına yapacağınız eklemeler ile büyütmemize yardımcı olursanız çok memnun oluruz:
Bize Biraz kendinizden bahseder misiniz?
1974 Van doğumluyum. İstanbul Üniversitesi
İletişim Fakültesi mezunuyum. Uzun yıllar İstanbul’da Türkiye, Sabah, Star ve
Milliyet gazetelerinde polis-adliye
muhabirliği yaptım. Hali hazırda da TRT 6‘da görev yapmaktayım. Türkiye
Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Gazeteciler Sendikası, Radyo-Televizyon
Gazetecileri Derneği üyesiyim.
Küçüklüğümde aile meclislerinde sık sık anlatılan Kürt bol bol olay dolu maceralarını
dinlerdim. Sonrasında bu ilgi polisiye, araştırma inceleme konularına dönüştü.
Mesela Tommiks- Tekxas benzeri çizgi romanları çok okurdum.
dinlerdim. Sonrasında bu ilgi polisiye, araştırma inceleme konularına dönüştü.
Mesela Tommiks- Tekxas benzeri çizgi romanları çok okurdum.
Biz sizi TRT ŞEŞ Haber Müdürü olarak tanıyoruz,
nereden çıktı polisiye kitap yazmak? Yazar olmaya ya da bir kitap yazmaya nasıl
karar verdiniz?
nereden çıktı polisiye kitap yazmak? Yazar olmaya ya da bir kitap yazmaya nasıl
karar verdiniz?
Kanımca her meslekte uzun yıllar görev yapan biri,
bu tecrübelerini, bilgi birikimini paylaşmak ister. Bu belki de çoğu kişinin
arzusudur. Ben de uzun yıllar içinde bulunduğum olayların perde arkasını,
bilinmeyen yönlerini aktarmak istedim. Haliyle ilgi alanım polisiye olaylar
olduğundan, polisiye roman yazdım. Polisiye yazar olmak ya da kitap yazmaya
böyle bir düşünce içerisinde karar verdim.
bu tecrübelerini, bilgi birikimini paylaşmak ister. Bu belki de çoğu kişinin
arzusudur. Ben de uzun yıllar içinde bulunduğum olayların perde arkasını,
bilinmeyen yönlerini aktarmak istedim. Haliyle ilgi alanım polisiye olaylar
olduğundan, polisiye roman yazdım. Polisiye yazar olmak ya da kitap yazmaya
böyle bir düşünce içerisinde karar verdim.
Neden Kürtçe bir polisiye?
Aslında kitabı önce Türkçe yazmaya karar
vermiştim. Bir süre de böyle gitti. Fakat hiç Kürtçe polisiye roman yazılmadığını
öğrenince Kürtçe olarak ana dilde ilk polisiyeyi yazmak için kolları sıvadım.
vermiştim. Bir süre de böyle gitti. Fakat hiç Kürtçe polisiye roman yazılmadığını
öğrenince Kürtçe olarak ana dilde ilk polisiyeyi yazmak için kolları sıvadım.
“Ağ” ya da kürtçe adıyla “Tevn” ilk kitabınız mı?
Evet ilk kitabım.
Yayımlanmış olan kitaplarınızın isimleri nedir?
Daha önce İstanbul’da töre cinayetine kurban
gitmiş bir genç kızın hayatını romanlaştırmıştım. Fakat son anda ailenin olumsuz
bakması üzerine yayınlayamadım.
gitmiş bir genç kızın hayatını romanlaştırmıştım. Fakat son anda ailenin olumsuz
bakması üzerine yayınlayamadım.
Kitabınızın karakterlerini nasıl seçtiniz?
Tamamen içinde bulunduğum, şahit olduğum gerçek
bir olaydan esinlendiğimden, karakterlere zaten aşinaydım. Sadece isimlerini ve
mekanları değiştirdim.
bir olaydan esinlendiğimden, karakterlere zaten aşinaydım. Sadece isimlerini ve
mekanları değiştirdim.
“Tevn” politik bir mesaj taşıyor mu? Yoksa tek
amacınız iyi bir polisiye miydi?
amacınız iyi bir polisiye miydi?
Politik bir mesaj taşımıyor. Dediğiniz gibi amacım
tamamen iyi bir polisiye yazmak idi.
tamamen iyi bir polisiye yazmak idi.
Kitabınızda etnik kimlikleri ile ön plana çıkan
karakterler var mı?
karakterler var mı?
Doğu kültürünü yansıtan kahramanımız var ise de,
etnik kimliği ile ön plana çıkmıyor. Daha çok başarısı ve azmiyle ön planda.
etnik kimliği ile ön plana çıkmıyor. Daha çok başarısı ve azmiyle ön planda.
Kitabın basılma sürecinde sorun yaşadınız mı?
Yayınevlerinin tepkisi nasıl oldu?
Yayınevlerinin tepkisi nasıl oldu?
Basım sürecinde sorun yaşamadım. Sağolsun Nûbihar
Yayınevi gereken kolaylığı gösterdi. Onlar için de tür olarak ilk kitaptı
sonuçta. Bu yayınevini de oldukça heyecanlandırdı. Editoryal kısmında da gereken itinayı
fazlasıyla gösterdi. Bazı kriminal terimlerin yerli yerine oturması için ortak
çalışmalar yürüttük. Yayınevim Kürtçe kitaplar bastığından, desteğin yanı sıra
başından sonuna kadar olumlu tepkiler aldım.
Yayınevi gereken kolaylığı gösterdi. Onlar için de tür olarak ilk kitaptı
sonuçta. Bu yayınevini de oldukça heyecanlandırdı. Editoryal kısmında da gereken itinayı
fazlasıyla gösterdi. Bazı kriminal terimlerin yerli yerine oturması için ortak
çalışmalar yürüttük. Yayınevim Kürtçe kitaplar bastığından, desteğin yanı sıra
başından sonuna kadar olumlu tepkiler aldım.
Kitabınız yayımlandıktan sonra nasıl yorumlar
aldınız?
aldınız?
Eş, dost çevresinden ya da eleştirel gözle
okuyanlardan ‘’bir nefeste okuduk, eline sağlık’’ yorumları aldım.
okuyanlardan ‘’bir nefeste okuduk, eline sağlık’’ yorumları aldım.
Yazarken tıkandığınızı hissettiğiniz oluyor mu?
Oluyorsa yeniden yazmaya koyulmak için neler yapıyorsunuz?
Oluyorsa yeniden yazmaya koyulmak için neler yapıyorsunuz?
Elbette her yazar gibi tıkandığım noktalar
oluyordu. Bazen ne kadar uğraşırsam uğraşayım, bir şeyler karalayamıyordum.
Veya kurguyu nasıl nereye bağlayacağımı bilemiyordum. Çok kez başa döndüğüm oldu.
Ayrıca Kürtçe’nin polisiye dilini ilk oluşturduk. Bu başlı başına bir
meşakkatti hakikaten. Fakat uzun bir süreçle bunu aştım. Yaklaşık üç yıl gibi
bir sürede tamamlayabildim. Yeniden yazmaya koyulmak için şimdi daha çok
okumaya çalışıyorum. İşlerin arasından
biraz zor ancak artık ne kadar başarabilirsem.
oluyordu. Bazen ne kadar uğraşırsam uğraşayım, bir şeyler karalayamıyordum.
Veya kurguyu nasıl nereye bağlayacağımı bilemiyordum. Çok kez başa döndüğüm oldu.
Ayrıca Kürtçe’nin polisiye dilini ilk oluşturduk. Bu başlı başına bir
meşakkatti hakikaten. Fakat uzun bir süreçle bunu aştım. Yaklaşık üç yıl gibi
bir sürede tamamlayabildim. Yeniden yazmaya koyulmak için şimdi daha çok
okumaya çalışıyorum. İşlerin arasından
biraz zor ancak artık ne kadar başarabilirsem.
İlk Kürtçe polisiye neden bu kadar gecikti?
Kürtçe’de ilk geciken sadece polisiye roman değil.
Sözlükten tutun da, Tıbbi Terimler, Ekonomi Terimler gibi bir sürü alanda
gecikmeler oldu. Sebebi uzun süren yasaklı yılların olumsuz etkisidir. Ancak
hükümetin çözüm süreci ve serbestliğin ardından, her alanda hızlaca eserler
verilmeye başlandı.
Sözlükten tutun da, Tıbbi Terimler, Ekonomi Terimler gibi bir sürü alanda
gecikmeler oldu. Sebebi uzun süren yasaklı yılların olumsuz etkisidir. Ancak
hükümetin çözüm süreci ve serbestliğin ardından, her alanda hızlaca eserler
verilmeye başlandı.
Hep ülkemizde yeterince kitap okunmadığı konusunda
yakınırız peki Kürtçe konuşan toplum arasında okuma düzeyi ne durumda?
yakınırız peki Kürtçe konuşan toplum arasında okuma düzeyi ne durumda?
Kürtçe okuma düzeyi fazla diyemem. Toplum olarak
zaten az okuyuruz. Kürtçe konuşan topluluklar arasında da okuma düzeyi, ilgi
her geçen gün artmakta.
zaten az okuyuruz. Kürtçe konuşan topluluklar arasında da okuma düzeyi, ilgi
her geçen gün artmakta.
Kürtçe edebiyatın dünü, bugünü ve geleceği
hakkında düşünceleriniz nedir? Bizi biraz aydınlatır mısınız?
hakkında düşünceleriniz nedir? Bizi biraz aydınlatır mısınız?
Kürt edebiyatı
medreselerde serpilip kök salmış, sürgünde var olmuş, oralarda eserler
üretilmiştir. Klasik Kürt edebiyatı medreselerde çok güçlü bir yazın dili
gelişmiştir. Ancak bir dönem yasaklar, engellemelerle karşılaşmıştır. Son yıllarda
Kürtçenin birçok alanda serbestleşmesiyle birlikte daha önce sürgünde yaşayan
ya da Türkiye dışında yayımlanan birçok eser Türkiye’de yayımlanmaya başlandı.
Kısacası Kürt dili ve edebiyatı, 1400’lü yıllardan itibaren canlı bir şekilde
yaşamış, ancak bir süre sekteye uğramış, bu arada Kürt entelektüellerine sürgün
yolu açılmış, çok önemli eserler sürgün yollarında yazılmış ve şimdi ise
yurduna geri dönmüştür. Kürt edebiyatının bundan sonra çok güçlü bir şekilde
yoluna devam edeceğini düşünüyorum.
medreselerde serpilip kök salmış, sürgünde var olmuş, oralarda eserler
üretilmiştir. Klasik Kürt edebiyatı medreselerde çok güçlü bir yazın dili
gelişmiştir. Ancak bir dönem yasaklar, engellemelerle karşılaşmıştır. Son yıllarda
Kürtçenin birçok alanda serbestleşmesiyle birlikte daha önce sürgünde yaşayan
ya da Türkiye dışında yayımlanan birçok eser Türkiye’de yayımlanmaya başlandı.
Kısacası Kürt dili ve edebiyatı, 1400’lü yıllardan itibaren canlı bir şekilde
yaşamış, ancak bir süre sekteye uğramış, bu arada Kürt entelektüellerine sürgün
yolu açılmış, çok önemli eserler sürgün yollarında yazılmış ve şimdi ise
yurduna geri dönmüştür. Kürt edebiyatının bundan sonra çok güçlü bir şekilde
yoluna devam edeceğini düşünüyorum.
Kürtçe, birkaç komşu ülke içerisinde konuşulan bir
dil, aynı zamanda hatırı sayılır bir sayıda kürtçe konuşan toplum da Avrupa’da
yaşıyor, peki edebi ve sanatsal anlamda liderlik kimde? Hangi ülkenin kürtleri
edebiyat ve sanatta liderliği elinde tutuyor?
dil, aynı zamanda hatırı sayılır bir sayıda kürtçe konuşan toplum da Avrupa’da
yaşıyor, peki edebi ve sanatsal anlamda liderlik kimde? Hangi ülkenin kürtleri
edebiyat ve sanatta liderliği elinde tutuyor?
Edebi ve sanatsal liderlik demek ne kadar doğru
bilemiyorum. Ancak halen çeşitli sıkıntılar yaşayan İran ve Suriye’nin aksine,
en çok eserin Türkiye’de yayınlandığını söyleyebilirim. Avrupa ve Kürt Federe
Bölgesi’nden de azımsanmayacak sayıda eser yayınlandığını görüyoruz. Tiyatro,
film veya çeşitli sanat dallarında da yine Türkiye ve Avrupa Kürtleri başı
çekiyor.
bilemiyorum. Ancak halen çeşitli sıkıntılar yaşayan İran ve Suriye’nin aksine,
en çok eserin Türkiye’de yayınlandığını söyleyebilirim. Avrupa ve Kürt Federe
Bölgesi’nden de azımsanmayacak sayıda eser yayınlandığını görüyoruz. Tiyatro,
film veya çeşitli sanat dallarında da yine Türkiye ve Avrupa Kürtleri başı
çekiyor.
“Tevn” “Ağ” Türkçe olarak da basılacak mı?
Evet Türkçesini de yayınlamayı düşünüyorum.
Okuyucular için kitabınız hakkında ne söylemek
istersiniz? Gidip hemen alın dışında 🙂
istersiniz? Gidip hemen alın dışında 🙂
Hep dram, acı ile yoğrulan Kürtçe eserlerin
aksine, kendi dillerinde gerilimi bol,
heyecanı yüksek keyifli bir kitap okumalarını da isterim…Ancak kitabı okuduktan
sonra okuyucuların da düşüncelerini dinlemek güzel…
aksine, kendi dillerinde gerilimi bol,
heyecanı yüksek keyifli bir kitap okumalarını da isterim…Ancak kitabı okuduktan
sonra okuyucuların da düşüncelerini dinlemek güzel…
Bir yazar olmanın en güzel yanı nedir?
Bir eser üretmenin mutluluğu…
Sizi en çok destekleyen ve köstek olanlar
kimlerdi? Neler yaptılar? Hatırlatalım İsim vermek zorunda değilsiniz. 🙂
kimlerdi? Neler yaptılar? Hatırlatalım İsim vermek zorunda değilsiniz. 🙂
Beni en çok destekleyen birkaç dostum. Köstek
olanlar da kendilerini bilirler J
olanlar da kendilerini bilirler J
Yeni bir kitap projeniz var mı?
Elbette var J Bu işe bulaşan hiç bırakabilir mi ? Ancak hangi zaman aralığında fırsat
bulup yazacağım bilemiyorum.
bulup yazacağım bilemiyorum.
Beğendiğiniz yazarlar ve sanatçılar kimdir?
Kürtçe klasiklerden
Ahmedi Xani, Melaê Cizirî, Feqîyê Teyran, Osman Sabri. Modern Kürt edebiyatından d rahmetli Mehmet
Uzun ve Hesenê Metê, Bextîyar Elî, Jan Dost, Kadri Can ile Mahmut Baksi…
Ahmedi Xani, Melaê Cizirî, Feqîyê Teyran, Osman Sabri. Modern Kürt edebiyatından d rahmetli Mehmet
Uzun ve Hesenê Metê, Bextîyar Elî, Jan Dost, Kadri Can ile Mahmut Baksi…
Elbette polisiye roman yazarlarından Agatha
Christie, Arthur Conan Doyle, Norveçli yazar Jo Nesbo, Raymond Chandler, Colin
Dexter, Reginald Hill gibi, Türkiye’den de Ahmet Ümit, Celil Oker, Osman
Aysu’nun eserlerini takip ettim.
Christie, Arthur Conan Doyle, Norveçli yazar Jo Nesbo, Raymond Chandler, Colin
Dexter, Reginald Hill gibi, Türkiye’den de Ahmet Ümit, Celil Oker, Osman
Aysu’nun eserlerini takip ettim.
Boş zamanlarınızda neler yaparsınız? Hobileriniz
nedir?
nedir?
Yoğun iş sirkülasyonu nedeniyle boş vaktim
olmadığından, pek bir şeyler yapamıyorum. Fırsat bulduğum kısa vakitlerde ise hemen
kitap okumaya, doğa yürüyüşü yapmaya veya yüzmeye gidiyorum.
olmadığından, pek bir şeyler yapamıyorum. Fırsat bulduğum kısa vakitlerde ise hemen
kitap okumaya, doğa yürüyüşü yapmaya veya yüzmeye gidiyorum.
Başka bir meslek seçmek zorunda olsanız hangi
mesleği seçerdiniz?
mesleği seçerdiniz?
Gazeteci veya yazar olmasaydım, iyi bir sinema yapımcısı olmak isterdim.
En beğendiğiniz kitap hangisidir?
Aslında yerli yabancı ve Kürtçe yazılmış çeşitli
alanlarda birbirinden güzel başucu kitaplar diyeceğim kitaplarım
bulunuyor. Ama ilk okuduğum, Yaşar
Kemal’in İnce Memed’i özel bir yeri vardır bende…
alanlarda birbirinden güzel başucu kitaplar diyeceğim kitaplarım
bulunuyor. Ama ilk okuduğum, Yaşar
Kemal’in İnce Memed’i özel bir yeri vardır bende…
En beğendiğiniz film hangisidir?
Babam Oğlum, Eşkıya, Yeşil Yol, Sherlock
Holmes..
Holmes..
Burcunuz nedir ve burcunuzun özelliklerini
taşıdığınızı düşünüyor musunuz?
taşıdığınızı düşünüyor musunuz?
Boğa burcuyum, özelliklerinin çoğunu taşıdığımı
düşünüyorum.
düşünüyorum.
Türk polisiyesi hakkında düşünceleriniz nedir?
Türk polisiyesinde özellikle 1980 sonrası
yaşanan canlanma, son yıllarda polisiye okurunu tatmin eder seviyelere ulaştı.
En azından 90’larda yerli polisiye denince akla tek bir isim gelmiyor. Yazdığı
“Başkomiser Nevzat” polisiyeleri ile Ahmet Ümit abimiz, polisiye edebiyatımızın
önemli dedektiflerinden Remzi Ünal’ın maceralarının sahibi Celil Oker ve Kati
Hirşel polisiyelerinin yazarı Esmahan Akyol, Mehmet Murat Somer, Emrah Serbes
ve daha pek çok isim son yıllarda yazdığı polisiyelerle türün öne çıkanları
arasında. Polisiyede isimlerimiz her geçen gün artıyor.
Edebiyat tarihimizde kendisine ayrı bir bölüm açacak kadar zengin malzemeler
içeren yerli polisiyede iyi polisiye romanların yanı sıra son yıllarda güzel
çalışmalar da yapılıyor. Ülkemizde polisiye roman yazarlarının ve
okuyucularının bundan sonra da giderek artacağını düşünüyorum.
yaşanan canlanma, son yıllarda polisiye okurunu tatmin eder seviyelere ulaştı.
En azından 90’larda yerli polisiye denince akla tek bir isim gelmiyor. Yazdığı
“Başkomiser Nevzat” polisiyeleri ile Ahmet Ümit abimiz, polisiye edebiyatımızın
önemli dedektiflerinden Remzi Ünal’ın maceralarının sahibi Celil Oker ve Kati
Hirşel polisiyelerinin yazarı Esmahan Akyol, Mehmet Murat Somer, Emrah Serbes
ve daha pek çok isim son yıllarda yazdığı polisiyelerle türün öne çıkanları
arasında. Polisiyede isimlerimiz her geçen gün artıyor.
Edebiyat tarihimizde kendisine ayrı bir bölüm açacak kadar zengin malzemeler
içeren yerli polisiyede iyi polisiye romanların yanı sıra son yıllarda güzel
çalışmalar da yapılıyor. Ülkemizde polisiye roman yazarlarının ve
okuyucularının bundan sonra da giderek artacağını düşünüyorum.
Peki ya Kürt polisiyesi üzerine?
Kürt polisiyesi daha yolun başında. Türkiye
normalleştikçe, Kürt kültür ve edebiyatı üzerine eserler verilmeye devam edecek
ve artacaktır. Bu bağlamda elbette Kürtçe polisiye yazarlarımız ile polisiye
romanlarımızın da artacağına, Kürtçe polisiyesinin gelişeceğine inanıyorum.
normalleştikçe, Kürt kültür ve edebiyatı üzerine eserler verilmeye devam edecek
ve artacaktır. Bu bağlamda elbette Kürtçe polisiye yazarlarımız ile polisiye
romanlarımızın da artacağına, Kürtçe polisiyesinin gelişeceğine inanıyorum.
Polisiye yazan ancak henüz kitabı basılmamış
polisiyeseverlere neler tavsiye edersiniz?
polisiyeseverlere neler tavsiye edersiniz?
Durmadan yazmaya devam etsinler. Sonuçta bu bir
aşk bence…
aşk bence…
Küçük bir Kürtçe – Türkçe polisiye sözlük hazırlamamıza
yardımcı olur musunuz? Mesela aşağıdaki terimlerin Kürtçesi nedir?
yardımcı olur musunuz? Mesela aşağıdaki terimlerin Kürtçesi nedir?
Türkçe – Kürtçe Sözlük:
Delil: 1-) Nîşan
2-) Delîl
Parmak izi: 1-) Dewsa Tilîyê, 2-) Şopa Tilîyê
Katil: 1-) Mêrkuj 2-) Kujer
Zanlı: 1-) Bersûç 2-) Gumanbar
Gözaltı: Binçav
Komiser: Komiser
Polis: Polîs
Cinayet: 1-) Kuştin 2-) Qetl
Alibi: – olay anında başka yerde olma iddiası, biz
tam olarak bir Türkçe kelime bulamadık, belki Kürtçe’de vardır? –
tam olarak bir Türkçe kelime bulamadık, belki Kürtçe’de vardır? –
Kürtçe karşılığı ‘’ Hecet’’… (Bahane, mazeret veya
gerekçenin yerini karşılayan kelime)
gerekçenin yerini karşılayan kelime)
-Yorum kısmına daha fazla sözcük ekleyerek bu sözlüğü geliştirmemize destek verebilirsiniz! –
Geçtiğimiz hafta Sevgili Suphi Varım ile bir
söyleşimiz olmuştu ve kendisinin de size bir sorusu var? Yazma süreci sizi
değiştirdi mi?
söyleşimiz olmuştu ve kendisinin de size bir sorusu var? Yazma süreci sizi
değiştirdi mi?
Süreç ufkumu daha da geliştirdi.
Siz de, sıradaki polisiye yazarımız için bir soru
sormak ister misiniz?
sormak ister misiniz?
Yazarken arada başa dönüp tuğlaları ekleyip
çıkardığınız oldu mu?
çıkardığınız oldu mu?
Yazılarınız ile sizi www.polisiyedurumlar.com da görecek miyiz?
Evet neden olmasın 🙂
Teşekkür ederiz – Turgut Şişman
Yazar:
- Turgut Şişman, PolisiyeDurumlar.com ve Dedektifdergi.com sitelerinin kurucuları arasında yer aldı ve halen polisiyeseverlerin ilgi ile takip ettiği bu iki projede aktif olarak görev almaktadır. Çeşitli kitaplarda ve online platformlarda hikaye ve makaleleri yayınlanan Turgut Şişman, Polisiye Yazarlar Birliği üyesidir ve 2005 yılından bu yana İngiltere'de yaşamaktadır.
En Son Yazıları
Polisiye edebiyat25 Mayıs 2024Arthur Conan Doyle Kimdir: Hayatı, Eserleri ve Sherlock Holmes
Makale16 Mayıs 2024En tehlikeli burç hangi burçtur? Peki ya en zeki burç hangisidir? 2024
Makale13 Mayıs 2024Psikopat Ne Demek? Özellikleri, Meslekleri ve En Psikopat Film Karakterleri
Haber9 Haziran 2023ZEHİRLİ KALEM POLİSİYE ÖYKÜ YARIŞMASI BAŞLIYOR